Wat is manuele therapie?

Een manueel therapeut is een fysiotherapeut die na zijn opleiding voor fysiotherapie een opleiding voor manuele therapie heeft gevolgd. Door het samenvoegen van wetenschap en ervaringen uit de praktijk heeft de manuele therapie een grote stap voorwaarts kunnen maken. Een Master Manueel Therapeut (MMT) heeft extra kennis opgedaan op het gebied van (wetenschappelijke) diagnostiek en therapie en manuele en communicatieve vaardigheden. Daarom is hi of zij geschikt om cliënten met bewegingsgerelateerde problemen een oplossing te bieden. Manuele therapie wordt toegepast bij functiestoornissen van de gewrichten, spieren en/of zenuwen. Bewegingsbeperkingen gaan vaak samen met zowel pijn als met het slechter kunnen bewegen van die gewrichten. Dit heeft vaak weer invloed op de houding. Het doel van manuele therapie is aan de ene kant het beter laten bewegen van de gewrichten en aan de andere kant de houding en bewegingen te verbeteren. Hiervoor gebruikt de manueel therapeut een aantal specifieke technieken die in de gewrichten kunnen worden toegepast. De effecten van manuele therapie zijn vaak direct merkbaar: je voelt een verbetering van de bewegingsvrijheid en een afname van pijn. Het behandelprogramma van de manueel therapeut bestaat verder uit het geven van goede instructies, adviezen, begeleiding en inzicht in gezond bewegen.

Wanneer naar een manueel therapeut?

Wanneer een gewricht slecht kan bewegen, of als dit pijnlijk is, kan manuele therapie uitkomst bieden. De effecten van manuele therapie zijn vaak direct na de behandeling merkbaar; gewrichten functioneren beter en bewegen gaat gemakkelijker. Voorbeelden van klachten die een manueel therapeut kan behandelen:


  • hoofd- en nekpijn in combinatie met het slecht kunnen bewegen van de wervelkolom;
  • nek- en schouderklachten met uitstraling naar de armen;
  • lage rugklachten, al dan niet met uitstraling naar de benen;
  • hoge rugklachten, al dan niet in combinatie met rib- en borstpijn;
  • duizeligheid bij het bewegen van de nek;
  • kaakklachten, al dan niet in combinatie met nekklachten;
  • heupklachten.

Al tijdens het onderzoek bij de eerste afspraak zal blijken of en hoe de specifieke klacht verholpen kan worden. Direct na de eerste afspraak is er dus duidelijkheid over de verdere behandeling.

Werkwijze manueel therapeut

Intake: snel duidelijkheid
Na een screening bestaat je eerste afspraak uit twee onderdelen: een vraaggesprek en een lichamelijk onderzoek. In het gesprek stelt de manueel therapeut vragen over de klachten; bijvoorbeeld hoe ze ontstaan zijn en wanneer ze toenemen of verminderen. Daarna volgt een lichamelijk onderzoek, waarbij de manueel therapeut de houding en bewegingen beoordeelt en de gewrichten onderzoekt. Zo wordt vastgesteld waar de oorzaken van de klachten zitten. Samen met de patiënt beslist de manueel therapeut of manuele therapie zinvol is. Is dat niet het geval, dan bespreekt de manueel therapeut met de patiënt een aanpak voor de verdere behandeling. Zo wordt direct duidelijk na de eerste afspraak wat het vervolg is.

Behandeling: effectieve therapie

Het doel van de therapie is zowel het herstellen of verminderen van de functiestoornissen en de pijn alsook het verbeteren van de vaardigheden in de dagelijkse activiteiten, het werk en in de sport. De manueel therapeut kent een aantal specifieke technieken die in de gewrichten kunnen worden toegepast, om de gewrichten beter te laten functioneren en de houding en bewegingen te verbeteren. Dit worden mobilisaties genoemd eventueel aangevuld met gedoseerde impulstechnieken oftewel manipulaties. Een mobilisatie is een repeterend toegepaste techniek, meestal in de beperkte bewegingsrichting. Een manipulatie is een mobilisatie in een eindstand wordt uitgevoerd.

Binnen onze praktijken worden en werden geen manipulaties aan het bovenste stuk van de nek gedaan (het “kraken” oftewel “hoog cervicale manipulaties”). Recente adviezen van overheid en vakvereniging staven ons in onze visie dat we dezelfde of betere effecten bereiken met zachte mobilisatie technieken waarbij ieder risico tot een uiterste minimum wordt gereduceerd.


De moderne fysiotherapie wordt steeds vaker als “hands-off” behandelmethode gezien. Behandelen bestaan dan uit oefenen, sturen en begeleiden. In onze visie zorgen wij met onze “hands-on” behandelingen zoals manuele therapie (en soms ook massage) ervoor dat de uitgangspositie om te kunnen oefenen zo optimaal mogelijk is.






 Aan het einde van een behandelserie stuurt de manueel therapeut een rapportage naar de huisarts en/of specialist.

Over de verwijzing en vergoeding voor manuele therapie

Sinds 1 januari 2006 is net als fysiotherapie de manuele therapie vrij toegankelijk.

De behandeling wordt geheel of gedeeltelijk vergoed door uw ziektekostenverzekeraar. Voor meer informatie hierover kunt u terecht bij uw verzekeraar of ziekenfonds. Behandeling vindt steeds plaats conform onze betalings- en behandelvoorwaarden.

Heb je al een afspraak gemaakt? Dan hebben we je gevraagd om de online intake in te vullen. Op deze manier kunnen we zo snel mogelijk aan de slag met je behandeling.

Prijzen 2023

Deze prijzen zijn gebaseerd op de standaard prijslijst volgens CTG-ZAio norm voor fysiotherapie.

CodeBeschrijvingPrijs 2022
1850Screening€ 22,70
1864Eerste consult manuele therapie zonder verwijzing incl. screening€ 64,90
1870Eerste consult manuele therapie na verwijzing€ 64,90
1200 Vervolg consulten manuele therapie€ 63,30
xxx1Toeslag voor uitbehandeling€ 23,65
1961Niet nagekomen afspraak manuele therapie€ 51,20

Bekijk alle prijzen