Isolatie mantel

MS

Je hoort deze term, de afkorting van de ziekte “multiple sclerose” steeds vaker om je heen. De oorzaak zit eigenlijk niet in de toename van het aantal ziekte gevallen, maar veel meer in de aandacht die er in de media en sociale media is voor deze aandoening. Van TV programma’s tot crowdfunding acties – voor bijvoorbeeld buitenlandse behandelmethoden zoals stamcel transplantaties in Antwerpen of Moskou – op Facebook . Ook is de diagnostiek van deze aandoening inmiddels zodanig dat in een vroeger stadium van de ziekte deze al herkent wordt.

Wat is MS nu precies?

MS (Multipele Sclerose) is een auto-immuunziekte, kenmerkend hiervan is dat het afweersysteem te hard werkt.
Het zenuwstelsel bestaat uit zenuwcellen en zenuwuitlopers, die de zenuwcellen met elkaar verbind en informatie vanuit de hersenen doorgeven aan het lichaam en weer terug. Om de zenuwuitlopers zit een laag die myeline heet. Myeline zorgt ervoor dat informatie zonder ruis geleid wordt door de zenuwen. Door ontstekingen in het myeline raakt dit beschadigd. Je kunt het vergelijken met ontvangen van zenders op de tv. De coaxkabel geeft de informatie door, waardoor de zenders haarscherp ontvangen kunnen worden. Op het moment dat de isolatielaag (myeline) breuken gaat vertonen en daardoor draadjes beschadigd raken zal er een wazig beeld je woonkamer binnenkomen. Dit vindt ook plaats bij MS, door beschadigingen in de myeline ontstaat er ruis in de zenuwgeleiding en wordt de informatie niet vlekkeloos doorgegeven. Bij MS is ook gebleken dat niet alleen de myeline beschadigd is maar ook op den duur de zenuwen zelf ook aangetast raken.

In het verloop van MS kan variatie zitten, ze onderscheiden dit in 3 verschillende vormen.

Symptomatologie bij MS

Doordat de ontstekingen in de myeline op verschillende plaatsen schade kan aanrichten op het zenuwstelsel, is de verscheidenheid aan symptomen bij MS bijzonder groot. De volgende symptomen kunnen optreden: exacerbaties (toename van ziektesymptomen), visusproblemen, sensibiliteitsstoornissen, krachtsverlies, coördinatiestoornissen, spasticiteit, vermoeidheid, pijn, problemen met de blaasfunctie en cognitieve functiestoornissen.

Wat er aan te doen?

Wereldwijd wordt er veel onderzoek gedaan naar de oorzaken van MS, maar nog niets concreet gevonden. Wel wordt steeds duidelijker dat door vroege behandeling de schade aan het lichaam kan worden beperkt. Kenmerkend voor MS is het optreden van exacerbaties. Deze kunnen zich in wisselende frequentie aandienen. Belangrijk is reductie (terugbrengen) van deze exacerbaties. Medicatie en een goede afstemming van belasting-belastbaarheid geven een reductie van het aantal exacerbatie.

Rol van de fysiotherapeut

Dat de rol van de fysiotherapeut hierbij al sinds het begin van de moderne fysiotherapie (in begin van de jaren zeventig van de vorige eeuw) een rol speelt is een gegeven. Mijn collega Wouter vertelde laatst dat hij in zijn studietijd (44 jaar geleden 😉 ) voor zijn studentenblad een interview gemaakt had met een dertijds befaamd patholoog over MS en de rol van de fysio hierbij. Ook toen al was duidelijk dat fysiotherapie met name in het zo lang mogelijk behouden van functie een belangrijke rol speelt.
De fysiotherapeut kan begeleiden/coachen in de afstemming belasting-belastbaarheid tijdens een exacerbatie (=opvlamming van het proces), maar wanneer alles weer gereduceerd is begeleiden in het weer opbouwen en behoud van eventueel verminderde kracht, balans, loopscholing, conditie en mobiliteit/transfers (denk hierbij aan verplaatsen van bed naar stoel etc. Tevens ondersteunt/instrueert de fysiotherapeut eventueel betrokken mantelzorgers en kan advies geven over of oefenen met hulpmiddelen.
Ondersteunend in het ziekteproces wordt er indien nodig samengewerkt met andere disciplines zoals ergotherapie, logopedie etc.
Onze praktijk is al in de jaren 90 al gespecialiseerd van het behandelen van aandoeningen van het zenuwstelsel waar dus ook MS zijn oorzaak in vindt. Binnen onze praktijk zijn er dus ook fysiotherapeuten werkzaam die gespecialiseerd zijn in MS en aangesloten zijn bij het MS-netwerk of gespecialiseerd in CNA (centraal neurologische aandoeningen) waar MS onder valt.

auteur: Jenny Bijsterbosch / Fysio Rakthof